Sustainable Cooling Systems
Het SCoolS-project (2018-2021)
Probleemstelling
Een veel voorkomend nadeel van moderne gebouwen is de grotere kans op oververhitting omwille van betere isolatie, minder infiltratie- en ventilatieverliezen, meer glas en/of hogere interne warmtewinsten. Met de opwarming van het klimaat zal deze problematiek in de toekomst alleen nog toenemen. Tot op heden werd er vanuit bouwfysische hoek (inclusief EPB) eerst gekeken naar gebouwgebonden maatregelen om oververhitting zo veel mogelijk in te perken. Deze kunnen echter niet altijd voldoende toegepast worden omwille van esthetische, technische en/of budgettaire redenen. Zo blijft er vaak toch een koelvraag over. Op zich hoeft deze koelbehoefte geen probleem te vormen, zolang de totale energiebehoefte (incl. warmte) niet toeneemt en er gekozen wordt voor energie-efficiënte koelsystemen. Het profiel van een koelvraag sluit bovendien beter aan bij hernieuwbare energieproductie, omdat de grootste koelvraag net optreedt tijdens periodes waarin er veel zonne-energie beschikbaar is. Dit staat in contrast met de warmtevraag die piekt in de sombere winter. De klassieke (compressie-)koelsystemen bezitten echter duidelijke nadelen: de prestatiefactor is vaak lager dan die van een warmtepomp in verwarmingsregime en de systemen bevatten schadelijke koelmiddelen die de opwarming van de aarde in de hand werken (GWP). |
Vanuit dit standpunt voorziet de Europese overheid een phasedown van deze HFK’s als koelmiddel. De sector staat dus voor de uitdaging om op korte termijn over te stappen naar milieuvriendelijkere alternatieven.
Gelukkig zijn er ook duurzame koelsystemen voorhanden die energie-efficiënter zijn en dit zelfs zonder het gebruik van HFK’s. Er wordt zo gedacht aan passieve koeling via geothermie of koeltorens of ventilatieve koeling via het gericht verhogen van het debiet of adiabatische verdampingskoeling. De combinatie van koeling met de opwekking van sanitair warm water maakt nog steeds gebruik van een koelmiddel, maar het levert energetisch erg wel goede resultaten op.
Een gebrekkige ervaring met deze duurzame koelsystemen vormt vaak nog de grootste drempel voor de toepassing ervan. De dimensionering van deze technieken is vaak kritischer en de prestaties (energie, comfort, hygiëne) ervan zijn in de praktijk nog niet altijd even duidelijk.
Algemeen doel
In welke mate en op welke manier is het mogelijk om in goed geïsoleerde nieuwbouw woningen en kantoren een aangenaam zomercomfort te realiseren, gebruik makend van passieve koeltechnieken en/of duurzame koelsystemen?
Het doel van het SCoolS-project is de bevordering van kennis over en de correcte toepassing van systemen voor duurzaam koelen. Zo is de doelgroep voorbereid op een toekomst waarin deze technieken ongetwijfeld aan belang zullen winnen.
De doelgroep bestaat in eerste instantie uit installateurs van HVAC-toestellen. Een tweede belangrijke doelgroep is de groothandels, putboorders en fabrikanten van koelsystemen. Daarnaast kunnen ook studie- en adviesbureaus, sleutel-op-de-deur aannemers en sociale-woning-maatschappijen tot de doelgroep gerekend worden.
Concrete activiteiten Vlaamse partners:
Concrete activiteiten Duitse partners:
UBT en SKZ gingen diepe in op duurzame koeling in industriële processen (plastic) en industriële gebouwen.
De resultaten van deze studies worden eveneens getoond op deze website (Engelstalig).
Gelukkig zijn er ook duurzame koelsystemen voorhanden die energie-efficiënter zijn en dit zelfs zonder het gebruik van HFK’s. Er wordt zo gedacht aan passieve koeling via geothermie of koeltorens of ventilatieve koeling via het gericht verhogen van het debiet of adiabatische verdampingskoeling. De combinatie van koeling met de opwekking van sanitair warm water maakt nog steeds gebruik van een koelmiddel, maar het levert energetisch erg wel goede resultaten op.
Een gebrekkige ervaring met deze duurzame koelsystemen vormt vaak nog de grootste drempel voor de toepassing ervan. De dimensionering van deze technieken is vaak kritischer en de prestaties (energie, comfort, hygiëne) ervan zijn in de praktijk nog niet altijd even duidelijk.
Algemeen doel
In welke mate en op welke manier is het mogelijk om in goed geïsoleerde nieuwbouw woningen en kantoren een aangenaam zomercomfort te realiseren, gebruik makend van passieve koeltechnieken en/of duurzame koelsystemen?
Het doel van het SCoolS-project is de bevordering van kennis over en de correcte toepassing van systemen voor duurzaam koelen. Zo is de doelgroep voorbereid op een toekomst waarin deze technieken ongetwijfeld aan belang zullen winnen.
De doelgroep bestaat in eerste instantie uit installateurs van HVAC-toestellen. Een tweede belangrijke doelgroep is de groothandels, putboorders en fabrikanten van koelsystemen. Daarnaast kunnen ook studie- en adviesbureaus, sleutel-op-de-deur aannemers en sociale-woning-maatschappijen tot de doelgroep gerekend worden.
Concrete activiteiten Vlaamse partners:
- In Situ cases: tijdens dit project werden er verschillende gezinswoningen en appartementsblokken doorgemeten. Daarnaast werden er nog verschillende andere testcases opgenomen in het project, aangeboden door verschillende projectpartners. De resultaten van deze cases zijn hier te raadplegen.
- Labotesten: binnen het kader van de labo-metingen werd er een volledig nieuwe labo-opstelling uitgebouwd om de prestaties van verschillende duurzame afgiftesystemen op te meten. De resultaten van deze testen zijn hier terug te vinden.
- Computersimulaties: via dynamische gebouwsimulaties kunnen er meer algemene uitspraken gedaan worden over de praktische bruikbaarheid van duurzame koelsystemen (testen van 7200 virtuele cases in plaats van slechts een handvol). Vanuit deze simulaties werd er een 'online decision support tool' ontwikkeld die de gebruiker ervan in staat stelt om aan de hand van eigen gebouw-parameters (woningtype, isolatiegraad, oriëntatie, inzet van screens,…) te bestuderen of en hoe goed een afgiftesysteem tegemoetkomt aan de comfort-eisen en bij welk energieverbruik.
Concrete activiteiten Duitse partners:
UBT en SKZ gingen diepe in op duurzame koeling in industriële processen (plastic) en industriële gebouwen.
De resultaten van deze studies worden eveneens getoond op deze website (Engelstalig).
Met de steun van:
Dit project kwam tot stand dankzij de steun van VLAIO en AIF en de steun van de betrokken bedrijven uit de begeleidingsgroepen.